تفسير نمونه ج18 112 نكتهها: ارزيابى ارزشها! ..... ص : 111
1- فرعون جبار و زر و زورپرست به اطرافيانش مىگويد: من باور نمىكنم موسى از طرف خدا باشد اگر راست مىگويد پس چرا دست بند طلا به او داده نشده است؟!" فَلَوْ لا أُلْقِيَ عَلَيْهِ أَسْوِرَةٌ مِنْ ذَهَبٍ" (سوره زخرف آيه 53).
تفسير نمونه ج18 267 ترجمه: ..... ص : 267
33- (پاداش آنها) باغهاى جاويدان بهشت است كه وارد آن مىشوند، در حالى كه به دستبندهايى از طلا و مرواريد آراستهاند و لباسشان در آنجا از حرير است! 34- آنها مىگويند حمد (و ستايش) براى خداوندى است كه اندوه را از ما برطرف ساخت، چرا كه پروردگار ما غفور و شكور است.
تفسير نمونه ج18 268 تفسير: آنجا كه نه غمى است، نه رنجى، و نه درماندگى! ..... ص : 268
" اين پيشگامان در خيرات در آن بهشت جاويدان به دستبندهايى از طلا و مرواريد آراستهاند و لباسشان در آنجا حرير است"! (يُحَلَّوْنَ فِيها مِنْ أَساوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَ لُؤْلُؤاً وَ لِباسُهُمْ فِيها حَرِيرٌ).
تفسير نمونه ج19 264 تفسير: حكم به عدالت كن و از هواى نفس پيروى منما! ..... ص : 261
سزاوار است اين جمله با آب طلا نوشته شود و در برابر ديدگان همه مخصوصا حكمرانان و قضات و مسئولين امور قرار گيرد.
تفسير نمونه ج19 405 تفسير: خطوط اصلى برنامه بندگان مخلص ..... ص : 400
او براى خود امتيازى از اين جهات بر ديگران قائل نيست، و اين خود نشانه روشنى بر عظمت و حقانيت او است، نه همچون مدعيان دروغين كه مردم را به پرستش خويش دعوت مىكردند، و خود را ما فوق بشر، و از گوهرى والاتر معرفى كرده، و گاه پيروان خويش را دعوت مىكنند كه هر سال هم وزنشان طلا و جواهرات به آنها بدهند! او در حقيقت مىگويد: من همچون سلاطين جبارى كه مردم را موظف به وظايفى مىكنند و خود را" ما فوق وظيفه و تكليف" مىپندارند نيستم، و اين در واقع اشاره به يك مطلب مهم تربيتى است كه هر مربى و رهبرى بايد در انجام دستورات مكتب خويش از همه پيشگامتر باشد، او بايد اولين مؤمن به آئين خويش و كوشاترين فرد و فداكارترين نفر باشد، تا مردم به صداقتش ايمان پيدا كنند، و او را در همه چيز" قدوه" و" اسوه" خود بشناسند.
تفسير نمونه ج21 4 محتواى سوره زخرف: ..... ص : 3
نام سوره از آيه 35 سوره گرفته شده كه از ارزشهاى مادى و" زخرف" (طلا و مانند آن) سخن مىگويد.
تفسير نمونه ج21 57 تفسير: قصرهاى باشكوه با سقفهاى نقرهاى!(ارزشهاى دروغين). ..... ص : 55
" زخرف" در اصل به معنى هر گونه زينت و تجمل توأم با نقش و نگار است، و از آنجا كه يكى از مهمترين وسائل زينت طلا است به آنهم" زخرف" گفته شده است، و اينكه به سخنان بيهوده" مزخرف" مىگويند به خاطر زرق و برقى است كه به آن مىدهند.
تفسير نمونه ج21 57 تفسير: قصرهاى باشكوه با سقفهاى نقرهاى!(ارزشهاى دروغين). ..... ص : 55
(1) بعضى" زخرفا" را عطف بر" سقفا" دانسته، و اشاره به وسائل زينتى مستقلى مىدانند كه در اختيار اينگونه افراد گذارده مىشود، و بعضى عطف بر" من فضة" دانستهاند و در اصل" من زخرف" بوده، سپس منصوب به" نزع خافض" شده، در اين صورت مفهوم جمله چنين مىشود كه سقفها و درها و تختهاى خانههاى آنها را بعضى از طلا و بعضى از نقره قرار مىداديم (دقت كنيد).
تفسير نمونه ج21 59 1 - اسلام ارزشهاى غلط را درهم مىشكند ..... ص : 58
" موسى بن عمران با برادرش وارد بر فرعون شدند در حالى كه لباسهاى پشمين در دست داشتند و در دست هر كدام عصاى (چوپانى) بود، با او شرط كردند كه اگر تسليم فرمان خدا شود حكومت و ملكش باقى مىماند، و عزت و قدرتش دوام خواهد يافت، اما او گفت: آيا از اين دو تعجب نمىكنيد كه با من شرط مىكنند كه بقاى ملك و دوام عزتم بستگى به خواسته آنها دارد، در حالى كه فقير و بيچارگى از سر و وضعشان مىبارد! (اگر راست مىگويند) پس چرا دستبندهايى از طلا به آنها داده نشده است"؟
تفسير نمونه ج21 59 1 - اسلام ارزشهاى غلط را درهم مىشكند ..... ص : 58
" اين سخن را فرعون به خاطر بزرگ شمردن طلا، و جمعآورى آن، و تحقير پشمينهپوشى گفت".
تفسير نمونه ج21 59 1 - اسلام ارزشهاى غلط را درهم مىشكند ..... ص : 58
" اگر خدا مىخواست به هنگام بعثت پيامبرانش درهاى گنجها و معادن طلا و باغهاى سبز و خرم را به روى آنان بگشايد مىگشود، و اگر اراده مىكرد پرندگان آسمان و حيوانات وحشى زمين را همراه آنان گسيل مىداشت، ولى اگر اين كار را مىكرد آزمايش مردم از ميان مىرفت و پاداش و جزا بىاثر مىشد"!.
تفسير نمونه ج21 62 2 - پاسخ به يك سؤال ..... ص : 61
وانگهى اينها در صورتى ارزش دارد كه در حد معقول و شايسته و خالى از هر گونه اسراف و تبذير باشد، نه ساختن كاخهايى از طلا و نقره و گرد آوردن زينتهاى انبوهى از سيم و زر! و از اينجا روشن مىشود كه نه بهرهمند بودن گروهى از كفار و ظالمان از اين مواهب مادى دليل بر شخصيت آنها است، و نه محروم بودن مؤمنان از آن، و نه استفاده از اين امور در حد معقول، به صورت يك ابزار، ضررى به ايمان و تقواى انسان مىزند، و اين است تفكر صحيح اسلامى و قرآنى.
تفسير نمونه ج21 78 تفسير: فرعونيان مغرور و پيمانشكن ..... ص : 78
زيرا" فرعون" نيز همين ايراد را به موسى داشت، و منطق او عينا همين منطق بود، فرعون او را به خاطر لباس پشمينهاش و نداشتن زيورآلات طلا مورد ملامت و سرزنش قرار داد.
تفسير نمونه ج21 83 ترجمه: ..... ص : 83
51- فرعون در ميان قوم خود ندا داد و گفت: اى قوم من! آيا حكومت مصر از آن من نيست، و اين نهرها تحت فرمان من جريان ندارد؟ آيا نمىبينيد؟! 52- من از اين مردى كه خانواده و طبقه پستى است و هرگز نمىتواند فصيح سخن بگويد برترم! 53- اگر راست مىگويد چرا دستبندهاى طلا به او داده نشده؟! يا اينكه چرا فرشتگان همراه او نيامدهاند؟ (تا گفتارش را تاييد كنند).
تفسير نمونه ج21 84 تفسير: اگر پيامبر است چرا دستبند طلا ندارد؟! ..... ص : 84
تفسير: اگر پيامبر است چرا دستبند طلا ندارد؟!
تفسير نمونه ج21 86 تفسير: اگر پيامبر است چرا دستبند طلا ندارد؟! ..... ص : 84
سپس فرعون به دو بهانه ديگر متشبث شده گفت:" چرا دستبندهايى از طلا به او داده نشده؟! يا اينكه چرا فرشتگان همراه او نيامدهاند تا گفتار او را تصديق كنند"؟! (فَلَوْ لا أُلْقِيَ عَلَيْهِ أَسْوِرَةٌ مِنْ ذَهَبٍ أَوْ جاءَ مَعَهُ الْمَلائِكَةُ مُقْتَرِنِينَ).
تفسير نمونه ج21 87 تفسير: اگر پيامبر است چرا دستبند طلا ندارد؟! ..... ص : 84
اگر خداوند او را رسول خود قرار داده چرا همچون رسولان ديگر به او دستبند طلا نداده و يار و معاونانى براى او قرار نداده است؟.
تفسير نمونه ج21 87 تفسير: اگر پيامبر است چرا دستبند طلا ندارد؟! ..... ص : 84
مىگويند فرعونيان عقيده داشتند كه رؤسا بايد دستبند و گردنبند طلا زينت خود كنند، لذا از اينكه موسى چنين زينتآلاتى همراه نداشت، و بجاى آن لباس پشمينه چوپانى در تن كرده بود اظهار تعجب مىكند، و چنين است حال جمعيتى كه معيار سنجش شخصيت در نظر آنها طلا و نقره و زينتآلات است.
تفسير نمونه ج21 87 تفسير: اگر پيامبر است چرا دستبند طلا ندارد؟! ..... ص : 84
لازم به يادآورى است كه" اسورة" جمع" سوار" (بر وزن هزار) به معنى دستبند است، خواه از طلا باشد يا نقره، و اصل آن از واژه فارسى" دستواره"
تفسير نمونه ج21 113 ترجمه: ..... ص : 113
71- ظرفها (ى غذا) و جامها (ى شراب طهور) از طلا گرداگرد آنها مىگردانند، و در آن (بهشت) آنچه دل مىخواهد و چشم از آن لذت مىبرد وجود دارد، و شما در آن هميشه خواهيد ماند.
تفسير نمونه ج21 115 تفسير: آنچه دل بخواهد و چشم از ديدنش لذت برد... ..... ص : 113
و در سومين نعمت مىفرمايد" ظرفهاى غذا و جامهاى شراب طهور از طلا مملو از بهترين غذا و شرابهاى بهشتى به وسيله خدمتكاران مخصوص گرداگرد آنها مىگردانند" (يُطافُ عَلَيْهِمْ بِصِحافٍ مِنْ ذَهَبٍ وَ أَكْوابٍ).
تفسير نمونه ج21 115 تفسير: آنچه دل بخواهد و چشم از ديدنش لذت برد... ..... ص : 113
گر چه در آيه فوق تنها سخن از ظرفهاى طلا به ميان آمده، و از غذا و نوشيدنيهاى آن بحثى نشده، ولى پيداست ظرفهاى خالى را هرگز براى پذيرايى اطراف ميهمانها نمىگردانند.
تفسير نمونه ج21 167 تفسير: اگر ايمان نمىآوريد لا اقل مانع ديگران نشويد ..... ص : 167
" فتنا" از ماده" فتنه" در اصل به معنى قرار دادن طلا در كوره آتش براى تصفيه از ناخالصيهاست، سپس به هر گونه امتحان و آزمايشى كه براى آزمودن ميزان خلوص انسانها انجام مىگردد اطلاق شده است، آزمايشى كه سرتاسر زندگى انسانها و جوامع بشرى را فرا مىگيرد، و به تعبير ديگر تمام دوران زندگى انسان در دنيا در اين آزمايشها سپرى مىشود كه اين جهان دار آزمون است.
تفسير نمونه ج21 347 7 - زهد پيشوايان بزرگ ..... ص : 347
در حديثى آمده است كه روزى عمر در" مشربه ام ابراهيم" (محلى در نزديكى مدينه) خدمت پيامبر ص آمد در حالى كه بر حصيرى از برگ خرما خوابيده بود و قسمتى از بدن مبارك او روى خاك قرار داشت، و متكائى از الياف درخت خرما زير سر داشت، سلام كرد و نشست، گفت: تو پيامبر خدا و بهترين خلق او هستى، كسرى و قيصر بر تختهاى طلا و فرشهاى ابريشمين مىخوابند، ولى
تفسير نمونه ج21 457 نكته: اشراط الساعة چيست؟ ..... ص : 454
فرمود: آرى سوگند به كسى كه جانم در دست او است، اى سلمان! در آن هنگام پسران امت مرا با طلا تزيين مىكنند، و لباسهاى ابريشمين حرير و ديباج مىپوشند، و از پوستهاى پلنگ براى خود لباس تهيه مىكنند!.
تفسير نمونه ج21 459 نكته: اشراط الساعة چيست؟ ..... ص : 454
باز مدتى كه خدا مىخواهد به همان حال مىمانند، سپس در اين مدت زمين را مىشكافند و زمين پارههاى دل خود را بيرون مىافكند، فرمود منظورم طلا و نقره است، سپس به ستونهاى مسجد با دست مباركش اشاره كرد و گفت: همانند اينها! و در آن روز ديگر طلا و نقرهاى به درد نمىخورد (و فرمان الهى فرا مىرسد) اين است معنى سخن پروردگار" فَقَدْ جاءَ أَشْراطُها".
تفسير نمونه ج22 139 تفسير: آداب حضور پيامبر(ص) ..... ص : 135
" امتحن" از ماده" امتحان" در اصل به معنى ذوب كردن طلا
تفسير نمونه ج22 318 تفسير: سوگند به آسمان و چين و شكنهاى زيبايش! ..... ص : 312
" فتنه" در اصل به معنى قرار دادن طلا در كوره است، تا طلاى خوب و خالص از ناخالص شناخته شود، و به همين مناسبت به معنى هر گونه آزمايش و امتحان استعمال مىشود، و به معنى" دخول انسان در آتش" نيز آمده است، و گاه به معنى بلا و عذاب و ناراحتى چنان كه آيه مورد بحث نيز اشاره به همين معنى است.
تفسير نمونه ج23 54 تفسير: سرانجام دردناك قوم ثمود ..... ص : 49
" فتنه" چنان كه قبلا نيز گفتهايم به معنى بردن طلا در بوته و آتش براى روشن ساختن ميزان خلوص آن است، سپس به هر گونه آزمايش و امتحان اطلاق شده.
تفسير نمونه ج23 175 تفسير: دو بهشت ديگر با اوصاف شگفتآورش ..... ص : 175
" دو بهشت كه بناى آنها و هر چه در آنها است از نقره است، و دو بهشت است كه بناى آنها و هر چه در آنها است از طلا است" (تعبير به طلا و نقره ممكن است اشاره به تفاوت ارزش مواهب آنها باشد).
تفسير نمونه ج23 176 تفسير: دو بهشت ديگر با اوصاف شگفتآورش ..... ص : 175
" دو بهشت از طلا است براى مقربان، و دو بهشت از نقره براى اصحاب اليمين".
تفسير نمونه ج23 176 تفسير: دو بهشت ديگر با اوصاف شگفتآورش ..... ص : 175
(2)" در المنثور" جلد 6 صفحه 146- چنان كه گفتيم تعبير به طلا و نقره ممكن است اشاره به تفاوت مرتبه اين دو بهشت باشد.
تفسير نمونه ج23 326 3 - پيشگامان در ايمان و جهاد و انفاق ..... ص : 325
گفتيم: آيا آنها از ما بهترند، اى رسول خدا؟! فرمود: اگر براى يكى از آنها كوهى از طلا باشد و در راه خدا انفاق كند به اندازه يك مد يا نصف آن كه شما انفاق مىكنيد پاداش ندارد، بدانيد اين تفاوتى است ميان ما و مردم و شاهد آن، اين سخن خدا است: لا يَسْتَوِي مِنْكُمْ مَنْ أَنْفَقَ مِنْ قَبْلِ الْفَتْحِ وَ قاتَلَ ....
تفسير نمونه ج25 224 تفسير: وليد آن ثروتمند مغرور حق نشناس! ..... ص : 222
و بعضى گفتهاند باغها و مزارعى داشت كه غلات يكى تمام نشده ديگرى مىرسيد، بعلاوه داراى صد هزار دينار طلا بود، و همه اين معانى در كلمه" ممدود" جمع است.
تفسير نمونه ج25 371 تفسير: پاداشهاى عظيم بهشتى! ..... ص : 362
در بعضى از آيات قرآن مانند آيه 30 سوره كهف آمده است كه بهشتيان يا دستبندهايى از طلا تزئين مىشوند" يُحَلَّوْنَ فِيها مِنْ أَساوِرَ مِنْ ذَهَبٍ" و اين منافاتى با آنچه در آيه مورد بحث آمده ندارد، زيرا ممكن است از جهت تنوع، گاه با اين تزيين كنند، و گاه با آن.
تفسير نمونه ج25 371 تفسير: پاداشهاى عظيم بهشتى! ..... ص : 362
تفسير نمونه ج25 371 تفسير: پاداشهاى عظيم بهشتى! ..... ص : 362
در اينجا اين سؤال پيش مىآيد كه مگر دستبند طلا و نقره زينت زنانه نيست؟ چگونه براى مردان بهشتى اين زينت ذكر شده؟
تفسير نمونه ج25 371 تفسير: پاداشهاى عظيم بهشتى! ..... ص : 362
ولى جواب آن روشن است چرا كه در بسيارى از محيطها زينت طلا و نقره هم براى مردان است، و هم براى زنان (هر چند اسلام زينت طلا را براى مردان تحريم كرده) ولى البته نوع دستبندهاى مردان و زنان متفاوت است، و از آيه 53 سوره زخرف كه از قول فرعون نقل شده: فَلَوْ لا أُلْقِيَ عَلَيْهِ أَسْوِرَةٌ مِنْ ذَهَبٍ" چرا به موسى دستبندهايى از طلا داده نشده"؟ بر مىآيد كه دستبند طلا براى مردان در محيط مصر نشانه عظمت محسوب مىشد.
تفسير نمونه ج26 345 تفسير: شكنجهگران در برابر مجازات الهى ..... ص : 344
" فتنوا" از ماده" فتن" (بر وزن متن) و" فتنه" در اصل به معنى قرار دادن طلا در آتش است تا ميزان خلوص آن روشن شود، سپس اين ماده (فتنه) هم به معنى" آزمايش"، و هم به معنى" عذاب و مجازات" و هم به معنى" گمراهى و شرك" به كار رفته است و در آيه مورد بحث به معنى عذاب و آزار و شكنجه است، نظير آن در آيه 13 و 14 ذاريات نيز آمده: يَوْمَ هُمْ عَلَى النَّارِ يُفْتَنُونَ ذُوقُوا فِتْنَتَكُمْ هذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تَسْتَعْجِلُونَ:" همان روزى كه آنها بر آتش سوزانده مىشوند، و به آنها مىگويند: بچشيد عذاب خود را، اين همان چيزى است كه در باره آن عجله داشتيد"! جمله" ثُمَّ لَمْ يَتُوبُوا" نشان مىدهد كه راه توبه حتى براى چنين شكنجه- گران ستمگرى باز است، و اين نهايت لطف پروردگار را نسبت به گنهكاران نشان مىدهد، و ضمنا هشدارى است به مردم مكه كه تا دير نشده است دست از آزار و شكنجه مؤمنان بردارند، و به سوى خدا بازگردند.
تفسير نمونه ج26 423 تفسير: دورنمايى از نعمتهاى روحپرور بهشتى ..... ص : 420
" ابن عباس" مىگويد: اين تختهاى بلند چنان هستند كه وقتى صاحبان آنها اراده جلوس بر آن كنند تواضع مىكند و فرو مىنشيند، و بعد از جلوس به حال اول بازمىگردد! اين احتمال نيز وجود دارد كه توصيف اين تختها به" مرفوعة" اشاره به گرانبها بودن آنها است، و آن گونه كه بعضى گفتهاند از قطعات طلا ساخته شده، و مزين به زبرجد و در و ياقوت است.
تفسير نمونه ج27 252 تفسير: سوگند به جهادگران بيدار! ..... ص : 241
" حصل" از ماده" تحصيل" در اصل به معنى بيرون آوردن" مغز" از" پوست" است، همچنين به تصفيه معادن، و خارج كردن طلا و امثال آن از سنگ معدن اطلاق مىشود، سپس در معنى وسيعى يعنى مطلق استخراج و مجزا ساختن به كار رفته است، و در آيه مورد بحث منظور جداسازى خير و شرى است كه در دلها نهفته شده، اعم از ايمان و كفر، يا صفات حسنه و رذيله، و يا نيات خوب و بد كه در آن روز آنها از يكديگر جدا و ظاهر و آشكار مىشود، و هر كس بر طبق آن به پاداش كيفر خود مىرسد.
تفسير نمونه ج27 320 2 - حرص بر جمع مال ..... ص : 319
علاقه به چنين مالى نه تنها دنياپرستى نيست بلكه دليلى بر علاقه به آخرت است، و لذا در حديثى از امام صادق ع مىخوانيم: هنگامى كه حضرت ذهب و فضه (طلا و نقره) را لعن و نفرين فرمود: يكى از ياران تعجب كرد و در اين سؤال نمود امام ع فرمود: