براساس لایحه متمم بودجه ۸۴ مقرر شد تا به منظور تامین کسری یارانهها و پرداخت هزینههای پرسنلی کارکنان شاغل و بازنشسته این اعتبار از محل متمم بودجه سال جاری تامین شود. کلیات این لایحه در حالی به تصویب رسید که ۱۴ موافق و مخالف درباره آن اظهارنظر کردند و در نهایت پس از چهار بار، پیشنهاد کفایت مذاکرات رأی آورده و به دنبال آن این لایحه توانست نظر مساعد نمایندگان را جلب کند.
لایحه متمم بودجه ۸۴ پس از جلسات طولانی در مجلس شورای اسلامی به تصویب
رسید. براساس این لایحه، دولت اجازه برداشت ۴ هزار و ۶۸۰ میلیارد تومان از
محل بندهای »ب« و »د« تبصره ۱۱ قانون بودجه سال جاری را خواهد داشت تا این
ارقام را برای تامین کسری اعتبارات هزینهای دستگاههای اجرایی و پرداخت
به هنگام حقوق و مزایا، عیدی و دیون سالهای گذشته اختصاص دهد.
همچنین بر اساس این لایحه مقرر شد تا به منظور تامین کسری یارانهها و
پرداخت هزینههای پرسنلی کارکنان شاغل و بازنشسته این اعتبار از محل متمم
بودجه سال جاری تامین شود. کلیات این لایحه در حالی به تصویب رسید که ۱۴
موافق و مخالف درباره آن اظهارنظر کردند و در نهایت پس از چهار بار،
پیشنهاد کفایت مذاکرات رأی آورده و به دنبال آن این لایحه توانست نظر
مساعد نمایندگان را جلب کند.
علیرضا محجوب در مخالفت با لایحه متمم بودجه سال ۸۴ گفت: تصویب این لایحه
۴ درصد تورم ایجاد خواهد کرد، زیرا وقتی به دولت اجازه داده میشود که ۷
هزار میلیارد هزینه کند، تورم ناشی از آن به فقرا تحمیل میشود.
وی افزود: همچنین اجازه هزینه ۵/۴ میلیارد از درآمدهای نفتی به دولت یعنی
کشتن ۵۴۰ هزار فرصت شغلی، لذا تصویب این لایحه علاوه بر ایجاد تورم،
ضداشتغال هم است. نماینده تهران تصریح کرد: ساختار بودجه جدید نشان میدهد
که متاسفانه هر نوع سختگیری برای فقرا و نشاط برای مجریان و دولت است.
ولیا... دینی عضو کمیسیون صنایع و معادن نیز در موافقت با این لایحه
اظهار داشت: دولت فعلی در به وجود آوردن این هزینهها چندان نقشی نداشته
است و بر سر چند راهی قرار گرفته که علیرغم میل باطنی ایجاد شده است.
وی خاطرنشان کرد: اگر ما نتوانیم دستگاههای اجرایی را در پرداخت عیدی و
مزایا و تامین کسری یارانهها کمک کنیم، چه کسی ضرر میکند؟ آیا عدم تصویب
آن هیچ مشکلی به وجود نمیآورد، لذا با رای مثبت به لایحه بخش اعظمی از
مشکلات لایحه برطرف خواهد شد.
علی دیرباز نیز به عنوان مخالف این لایحه گفت: با تصویب این لایحه، بیماری
اقتصاد دو چندان خواهد شد و دولت به جای مسکن باید آنتیبیوتیک تزریق کند.
نماینده بندرعباس خطرات و معایب لایحه متمم بودجه را بیشتر از محاسن آن
دانست و با بیان این که این لایحه تورمزاست، گفت: اگر این لایحه رأی آورد
باید ۵/۴ میلیارد دلار به ریال تبدیل شود که بانک مرکزی موفق به فروش آن
نخواهد شد، لذا ناچار به چاپ اسکناس میشود.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه تصویب این لایحه را به مصلحت ندانست و
اظهار داشت: به نفع مردم نیست که ظاهراً حقوق آنها را بالا ببریم و از طرف
دیگر تورم را افزایش دهیم. دیرباز تصریح کرد: با رای به این لایحه، دولت
در سالهای آینده نیز مواردی را به عنوان کسری خواهد آورد، چرا که دولت
کسریهای پنهانی دارد.
آخرین موافق لایحه متمم بودجه عادل آذر، دیگر عضو کمیسیون برنامه، بودجه و
محاسبات با اشاره به این که از مجموع ۴۶۰۰ میلیارد تومان کسری بودجه ارائه
شده توسط دولت حدود ۲ هزار میلیارد تومان به دلیل عدم تحقق درآمدهایی چون
واردات خودرو یا عدم تحقق درآمدهای مالیاتی صورت گرفته است، گفت: ۲ هزار
میلیارد تومان هم در اثر مصوبات مجلس ازجمله استخدام حقالتدریسها به
وجود آمد و درواقع مجلس هزینه استخدام این گروه را بر دوش دولت گذاشته
است.
آذر تصریح کرد: این لایحه متمم به پیشنهاد مجلس برمیگردد و تنها دولت در
تهیه این لایحه دخیل نیست. وی با تاکید بر این که ۲ هزار میلیارد تومان از
این متمم به مجلس برمیگردد تصریح کرد: ما باید در ارائه پیشنهادات خود که
حالت منطقهای و خواستهای فردی ماست، احتیاط کنیم. پس از آن رئیس سازمان
مدیریت و برنامهریزی کشور به عنوان نماینده دولت در دفاع از این لایحه
گفت: اختلافنظرهایی که درخصوص این لایحه صورت گرفته، کارشناسی است و ما
به این موضوع افتخار میکنیم.
فرهاد رهبر با اشاره به این که بخشی از عدم تحقق درآمدهای پیشبینی شده در
بودجه در شرکتهای دولتی صورت گرفته اظهار داشت : این درآمد در حدود هزار
میلیارد تومان است که در ۶ ماه اول هیچ اقدامی در این رابطه صورت نگرفته
است. در ۶ ماه دوم نیز که مجامع تشکیل شد، تنها ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد تومان
از این میزان امکان تحقق داشت.
رهبر ادامه داد: تفاوت نرخ ارز پیشبینی شده در بودجه ۸۴ نیز یکی از دلایل
عدم تحقق درآمدها بود. در حالی که قیمت فروش ارز در سال جاری ۹۰۹ تومان
تعیین شد، عملاً ۸۹۰ تومان به فروش رسید که از این مسیر ۳۲۰ میلیارد تومان
از درآمدها محقق نشد.
معاون رئیسجمهور بخش دیگری از کسری بودجه را اجتنابناپذیر توصیف کرد و
گفت: در بخش آموزش و پرورش ۳۸۰۰ میلیارد تومان بودجه مصوب شد که در همان
ابتدای سال از این بودجه ۵۰۰ میلیارد تومان بابت مطالبات سال ۸۳ برداشت
شد. او افزود: یعنی بخش آموزش و پرورش از اردیبهشت سال جاری ۵۰۰ میلیارد
تومان کسری بودجه پنهان داشته است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور با بیان این که محل برداشت متمم
بودجه برخلاف رویههای رایج از محل حساب ذخیره ارزی صورت نگرفته، عنوان
داشت: ما اعتقاد نداریم که بودجه عمرانی را صرف هزینههای جاری کنیم. به
همین دلیل در سال جاری بیش از ۷۰ درصد به اعتبارات عمرانی تخصیص داده شده
است.
وی تصریح کرد: اگر قرار باشد ۳۰ درصد از کسری بودجه سال جاری به سال ۸۵
منتقل شود، به مشکل برخواهیم خورد. کما این که برای پرداخت حقوق معلمان و
پرستاران برای دو ماه پایانی سال جاری با مشکل مواجه هستیم. او گفت: مطمئن
باشید اگر بخواهیم این کار را بکنیم اولین معترضان خود شما نمایندگان
هستید. آیا خود شما مشکلی با پرداخت حقوقتان در اردیبهشت ماه ندارید؟
وی تاکید کرد: من قصد ندارم مشکل امروز اقتصاد کشور را به گردن کسی بگذارم
و بگویم چه کسی مقصر است. در حال حاضر ما کسری بودجه نداریم، بلکه مازاد
درآمد هم داریم. به همین دلیل این رقم را از محل تبصره ۱۱ برداشت میکنیم.
بودجه ۸۵ از دیدگاه نمایندگان
قیمت نفت در بودجه ۸۵ بالا است
فاصله زیاد تا بودجه عملیاتی
محمد شاهی عربلو رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، با تاکید بر این
که اقتصاد ایران چارهای جز جراحی ندارد، گفت: دولت هیچ چارهای جز تحمل
دردهای جراحی اقتصاد ندارد؛ حال کدام دولت این دردها را تحمل کند، برنده
مدیریت است.
او تاکید کرد: اقتصاد کشور یک بار برای همیشه باید جراحی شود. طبیعی است
عمل جراحی درد و خونریزی دارد، ولی افق امیدوارکنندهای دارد. باید همه
اینها را تحمل کرد، اگر این چنین شد رسیدن سالم به اهداف دستیافتنی
است.نماینده رباط کریم، با تاکید بر غیرعملیاتی بودن بودجه ۸۵، گفت: بودجه
عملیاتی آیتمهای زیادی داشته و تعریف شفاهی امکانپذیر نیست. چون دولت
هنوز نتوانسته تعریف قدیمی را تغییر دهد طبیعی است ساختار بودجه ۸۵ نیز
نمیتواند بودجهای عملیاتی باشد. اگرچه دولت تلاش کرده نوآوریهایی در
بودجه به وجود بیاورد. تلاش دولت معطوف به توزیع ثروت، انجام پروژههای
عمرانی، توسعه فرهنگی و تربیت بدنی شده؛ ولی در کل، ساختار بودجه همان
ساختار سنتی قبلی است.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، با تاکید بر این که تا رسیدن به
بودجه عملیاتی فاصله زیادی وجود دارد و عمر کوتاه دولت تازه متولد شده،
امکان تشکیل چارچوبی عملیاتی را از او سلب کرده است، گفت: برای عملیاتی
کردن بودجه باید سه راهکار اساسی از هماکنون در دستور کار دولت قرار
گیرد. اولین گام اساسی برای بهینه شدن اقتصاد این است که پروژههای عمرانی
و زیربنایی کشور را به پیمانکاران داخلی و خارجی واگذار کرده و از طرق
مختلف معایب و بیماریهای اقتصاد کشور را به صورت ریشهای مشخص کند.
او افزود: در دومین گام باید تیم کارشناسی بودجه را به کارشناسان، متخصصان
و اقتصاددانان مستقل غیردولتی واگذار کند چرا که یکی از مشکلات بودجهریزی
کشور دولتی بودن کارشناسان است و تا مادامی که این تیم متحول نشود، تحول
ساختار اقتصادی، بودجهای و برنامهای کشور امکانپذیر نیست.
شاهی عربلو تاکید کرد: از همان ابتدا مشخص بود به دلیل تغییر نیافتن
کارشناسان بودجه، دولت نمیتواند بودجه عملیاتی تدوین کند. نماینده مردم
رباط کریم در مجلس، با تاکید بر تن دادن دولت به کوچکسازی، کم کردن
هزینهها و واگذاری فعالیتهای غیرحاکمیتی به بخش غیردولتی، گفت: دولت
باید گردنش را در اجرای موارد فوقالذکر خم کند، در این صورت در بودجه ۸۶
شاهد تحولاتی در لایحه بودجه و رسیدن به بودجهای عملیاتی خواهیم بود؛ ضمن
این که در سال ۸۵ تحولات اقتصادی پیش روی کشور قرار میگیرد. انتظارمان از
دولت این است که در بودجه ۸۶ با فرصت خوبی که در اختیار دارد بتواند بودجه
را عملیاتی کند.
او تاکید کرد: اگر قصد داریم از وابستگی بودجه به نفت بکاهیم چارهای جز
کاهش هزینهها نداریم. با صرفهجویی، هزینهها کاهش نمییابد؛ اثرگذار است
ولی مگر چند میلیارد میتوان صرفهجویی کرد؟ چاره کار گردن نهادن به سیاست
کاهش تصدیگریها و واگذاری فعالیتهای غیرحاکمیتی به بخش خصوصی است؛
بنابراین شرکتهای دولتی باید به سرعت به این بخش واگذار شوند.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، افزود: در بسیاری از کشورها به
ویژه کشورهای مجاور وقتی از اختصاص بودجه به پروژههای عمرانی سخن گفته
میشود، متعجب میشوند، چرا که در این کشورهإ؛ دولت در اجرای آنها دخالتی
نمیکند بلکه بخش خصوصی با سرمایهگذاری خود به ارائه خدمت به مردم
میپردازد.
شاهی عربلو اجرای موارد پیشنهادی از سوی دولت را موجب رفع بسیاری از مغایرتها، کاستیها و چالشهای بودجه ۸۵ ارزیابی کرد.
وی درخصوص بستن بودجه بر مبنای نفت بشکهای ۴۰ دلار اظهار داشت: ۴۰ دلار
از یک جهت مبلغ زیادی است و باید آن را مقداری کم کنیم. از بعد اقتصادی هر
چقدر قیمت نفت را بالا بگیریم اگر تحقق پیدا نکند موجب کسری بودجه میشود
در حقیقت در تورمزا بودن بودجه اثر میگذارد.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح کرد: بعد دیگر این است که قیمت هر بشکه
نفت ۴۰ دلار حساب ذخیره ارزی را خالی میکند و اهمیت این حساب را کم
میکند و به همین دلیل فکر میکنم رویکرد مجلس کم کردن این مبلغ باشد.
بودجه ۸۵ با تحقق عدالت فاصله دارد
محمد خوش چهره در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سؤال که آیا در بودجه سال
۸۵ راهبردهای عادلانه که شعار دولت بوده در نظر گرفته شده است، گفت: این
بودجه با هدفها و شعارهایی که رئیسجمهور برای تحقق عدالت داده است فاصله
دارد البته این لایحه یک گام رو به جلو است.
خوش چهره در پاسخ به سؤالی مبنی بر این که گفته میشود لایحه بودجه سال ۸۵
طوری بسته شده که مجلس قدرت مانور در این لایحه را ندارد، گفت: اگر مجلس
بخواهد وظیفه خود را انجام دهد، میتواند زیرا قدرت مانور به اراده مجلس
بستگی دارد.
وی افزود: با توجه به فضاها و معیارهایی که برای سنجش عقلانیت مجلس ایجاد
شده، ممکن است برخی از نمایندگان ملاحظات منطقهای و حوزه انتخاباتیشان
را بر منافع ملی ترجیح دهند که اگر این اتفاق بیفتد خطرناک است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه اظهار داشت: در این بودجه بحث توزیع
بودجه استانی جاذبههایی دارد اما باید دقت کرد که حقانیت چنین بحثی در
گرو ملاحظات ملی باشد نه منطقهای. نماینده مردم تهران خاطرنشان کرد: اگر
رسانهها خوب کار کنند، استدلال نمایندگان هم خوب باشد و فرهنگسازی شود،
خیلی از نمایندهها در نهایت به مصالح ملی اولویت خواهند داد.
مرتضی تمدن نیز در رابطه با بودجه سال ۸۵ در جمع خبرنگاران گفت: در جداول
بودجه چیزی تحت عنوان این که درآمدی از محل خصوصیسازی داشته باشیم،
نداریم اما در قانون برنامه چهارم توسعه این الزام را برای دولت ایجاد
کردهایم که کوچکسازی کند و با کوچکسازی در هزینههای جاریاش صرفهجویی
کند.
وی افزود: ما نمیتوانیم در بودجه به صورت مستقیم عدد و رقمی از
خصوصیسازی بیاوریم نتایج حاصل از خصوصیسازی اگر بار درآمدی برای دولت
داشته باشد میتواند به عنوان درآمد محسوب شود.
نماینده مردم شهرکرد درخصوص عدم اجرای قانون استقلال آب استانها و مباحث
مرتبط با آن اظهار داشت: در جلسات گذشته حاصل بحثها این شد که ظرف این
ماه (بهمن) هم سیکل شرکتهای آب منطقهای سرعت داده شود و هم دولت ردیف
مستقل را به صورت پیشنهاد به کمیسیون تلفیق بیاورد.
وی تصریح کرد: ما معتقد بودیم دولت میتوانست تمام شرکتهای آب منطقهای
رإ؛ در همین مدت تشکیل دهد، ولی وقتی بررسی شد مشخص شد که توان این کار
وجود ندارد و عملاً بخشی از تشکیل این شرکتها به اوایل سال آینده خواهد
رسید که وزیر نیرو اعلام کرد تا پایان سه ماه اول سال ۸۵ تمام شرکتها را
در کشور تشکیل میدهیم و ردیف مستقل بودجهای هم در قالب اصلاحیه به
کمیسیون تلفیق خواهند فرستاد.
منبع خبر: مجله گسترش صنعت
۱۸ آبان ۱۳۸۸ ساعت ۹:۱۸:۲۵ قبل از ظهر