تحلیلی بر خروج سرمایه ایران از بانکهای اروپائی.
پس از اینکه هفته گذشته وزیر امور اقتصادی و دارایی، مسدود شدن
حساب‌های ایران را در بانکهای اروپایی شایعه دانست وشیبانی رییس
کل بانک مرکزی هم در همان جلسه از انتقال دارایی‌های ایران به
آسیای جنوب شرقی خبرداد، اخبار ضد و نقیضی در این خصوص منتشر شد و
بانکهای اروپایی نیز در این خصوص مواضع مختلفی گرفتند، بطوری‌که
از یک سو مدیر مرکز مالی ژنو که احتمال می‌داد دارایی‌های ایران از
بانکهای اروپایی خارج شود برای افزایش سهم خود از اقتصاد
بین‌الملل و پول‌های کلان نفت ایران اعلام کرد: بانکهای سویس از
پذیرش دارایی‌های جدید ایران استقبال می‌کنند. در همان حال روز
یکشنبه بانک UBS۱ سویس که یکی از بزرگترین بانکهای این کشور و
ششمین بانک بزرگ جهان است نیز اعلام کرد به دلایل اقتصادی و
ریسک مالی بالای ایران تمام معاملات خود را با این کشور قطع
می‌کند. به‌گونه‌یی که این بانک از این پس هیچ معامله‌یی را با
اشخاص، شرکت‌ها یا نهادهای دولتی ایران از جمله بانک مرکزی انجام
نخواهد داد.
● ۵/۵ میلیون بشکه نفت؛ اهرم ایران مقابل اروپا
در همین حال کارشناسان و تحلیلگران معتقدند که تاثیر اقدام اخیر
ایران مبنی بر انتقال حساب‌های ارزی غیرقابل پیش‌بینی است.
تحلیلگران بازار ارز می‌گویند؛ ارزیابی نحوه تاثیر اقدام ایران به بخش بانکداری اروپا دشوار است.
به عقیده آنها این احتمال وجود دارد که ایران نوعی الگو برای دیگر
کشورهای منطقه خاورمیانه ایجاد کند و آنها را به اقدام مشابه برای
تضعیف کشورهایی که دشمن منطقه تلقی می‌شوند، ترغیب کند.
کارشناسان همچنین با تاکید بر اینکه این اقدام ایران برتردید
اروپایی‌ها در مورد حرکت ایران به سوی دستیابی به سلاح‌های
هسته‌یی خواهد افزود و آنها را بیشتر نگران خواهد کرد، خاطرنشان
می‌کنند: در حال حاضر تنها اهرم اصلی ایرانی‌ها برای اعمال فشار
براروپایی‌ها تولید روزانه ۵/۵ میلیون بشکه نفت در این کشور است.
به گفته تحلیلگران، تاثبر اقدام ایران در سطح جهانی خنثی خواهد
بود؛ چرا که سرمایه‌های این کشور در مقایسه ذخایر دیگر کشورهای نظیر
چین رقم چندان بالایی نیست. ذخایر چین در بانکهای غربی حدود
۹/۸۱۸ میلیارد دلار است. در حالی که بر اساس آخرین گزارش‌های IMF
ذخایر خارجی ایران بین ۳۵ تا ۴۰ میلیارد دلار برآورد شده است.
مارک آوستین، کارشناس ارزHSBC لندن در این باره می‌گوید: سیستم
بانکی اروپا به اندازه کافی پیشرفته و با ثبات است و خروج کل
سرمایه ایران نیز هیچ مشکل جدی را برای اروپایی‌ها ایجاد نخواهد کرد.
تحولات اخیر در حالی رخ میدهد که شماری از کشورهای شرق از جمله
روسیه، چین و هند خود را برای میزبانی سرمایه‌های ایران آماده
کرده‌اند.
● ۷۰ میلیارد دلار، مراودات ایران و اروپا
مراودات بانکی بین جمهوری اسلامی ایران و موسسات مالی و بانکی
کشورهای اروپایی بیش از ۷۰ میلیارد دلار برآورد شده است.
بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی در آخرین گزارش خود از وضعیت مالی
ایران در بانکهای اروپایی در پایان سه ماهه دوم سال ۲۰۰۵ میلادی
اعلام کرده است که تعهدات بانکی ایران به تنها ده کشور بزرگ
اروپایی حدود ۲۰ میلیارد دلار است و دارایی‌های ارزی ایران نیز در
این ده کشور از مرز ۲۲ میلیارد دلار فراتر رفته است
براساس این گزارش، تنها دو موسسه مالی یو.بی.اس و کردیت بانک
سویس که روز گذشته خبر قطع ارتباط آنها با ایران منتشر شده است،
هم اکنون بیش از ۹/۱ میلیارد دلار از دارایی‌های ارزی ایران را در
اختیار دارند.
این در حالی است که بانک مرکزی انگلیس حجم دارایی‌های بانکهای
ایران در انگلیس را تا پایان سپتامبر ۲۰۰۵ بیش از ۱/۴ میلیارد دلار
اعلام کرده است.
کشورهای فرانسه، آلمان، سویس و ایتالیا بیشترین تعاملات بانکی را بین کشورهای اروپایی با ایران دارند.
رسانه‌های خبری جهان نیز هفته گذشته در واکنش به خبری مبنی بر
خروج دارایی‌های ارزی ایران از بانکهای اروپایی، ارزش دارایی‌های
ارزی ایران را در تمامی کشورهای عضو اتحادیه اروپا بیش از ۴۰
میلیارد دلار اعلام کردند و تصریح کردند که بروز بحران در بازارهای
مالی اتحادیه اروپا در اثر خروج بیش از ۴۰ میلیارد دلار دارایی دولت
ایران و کاهش ارزش بازار سهام در این اتحادیه نیز از جمله تبعات
ناشی از خروج دارایی‌های ایران از بانکهای اروپایی خواهد بود.
تعهدات بانکی ایران نیز به ده کشور اروپایی فرانسه، آلمان،
ایتالیا، بلژیک، اتریش، انگلیس، سویس، سوئد، اسپانیا و هلند حدود ۲۰
میلیارد دلار برآورد می‌شود که بانکهای فرانسوی بیشترین حجم از
بدهی‌های ایران را به خود اختصاص داده‌اند.
بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی مجموع بدهی‌های ایران به
بانکهای فرانسوی تا پایان سه ماهه دوم سال ۲۰۰۵ را ۶۷۵/۵ میلیارد
دلار اعلام کرده است. پس از این کشور، بانکهای آلمانی با طلب
۲۸۲/۴ میلیارد دلاری از ایران در رده دوم قرار دارند.
بدهی‌های ایران به بانکهای ایتالیایی ۳۴۷/۳ میلیارد دلار، بلژیک
۳۱۵/۱ میلیارد دلار و اتریش ۴۶۲/۰ میلیارد دلار اعلام شده است.
این در حالی است بانک تسویه حساب‌های بین المللی تعهدات ایران
به بانکهای انگلیس ۶۱۱/۱ میلیارد دلار، سویس ۹۵۱ میلیون دلار، سوئد
۸۰۱ میلیون دلار، اسپانیا ۵۷۷ میلیون دلار و هلند را ۴۲۲ میلیون دلار
اعلام کرده است. شرکتهای ایرانی طی سال‌های گذشته با جلب اعتماد
بانکهای اروپایی این کشورها را به رقابت با یکدیگر برای سرمایه
گذاری در ایران واداشتند بطوری که خبرگزاری اقتصادی بلومبرگ پیشتر
از رقابت ۲۵ بانک اروپایی، آسیایی و آفریقایی برای اعطای وام ۵۰
میلیارد دلاری به شرکتهای ایرانی طی سال‌های آینده خبر داده بود.
این گزارش تصریح کرد: میزان وامی که شرکتهای ایرانی طی پنج
سال آینده دریافت خواهند کرد تنها ۹۴۰ میلیون دلار سود بانکی نصیب
بانکهای بین المللی خواهد کرد. برخی از رسانه‌های خارجی نیز بروز
بحران در بازارهای مالی اتحادیه اروپا و کاهش ارزش بازار سهام در
این اتحادیه را از جمله تبعات ناشی از خروج دارایی‌های ایران از
بانکهای اروپایی اعلام کردند.
۱۸ آبان ۱۳۸۸ ساعت ۹:۴۶:۲۳ قبل از ظهر